Bigoreksja: kiedy pasja do treningów staje się chorobą
Co to jest bigoreksja?
Bigoreksja, zwana również dysmorfofobią mięśniową lub zaburzeniem napięcia mięśniowego, to chorobliwe pragnienie budowania mięśni i niezdrowa obsesja na punkcie własnego wyglądu, która prowadzi do przesadnego uprawiania sportu i treningów siłowych, często połączona z niezdrowymi nawykami żywieniowymi i stosowaniem dopingu.
Osoby cierpiące na bigoreksję są nieustannie zaniepokojone swoim wyglądem, a w szczególności rozmiarem i definicją swoich mięśni. W wyniku tego stanu, osoby te często spędzają wiele godzin dziennie na treningach i przestrzegają skrajnych diet, aby zbudować i utrzymać swoją masę mięśniową. Pomimo tego, że osoby te często wyglądają dobrze, ich obsesja na punkcie mięśni jest nierealistyczna i stanowi dla nich źródło ciągłego niepokoju i stresu.
Bigoreksja jest uważana za zaburzenie psychiczne i często występuje u osób o niskiej samoocenie i niskim poczuciu własnej wartości. Chociaż bigoreksja jest często kojarzona z mężczyznami, zdarza się, że dotyka także kobiety.
Zaburzenie to może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak uszkodzenia mięśni i stawów, zaburzenia hormonalne, problemy z sercem i choroby psychiczne. Dlatego ważne jest, aby zwrócić uwagę na objawy bigoreksji i uzyskać odpowiednią pomoc, jeśli zachodzi podejrzenie, że cierpimy na to zaburzenie.
Przyczyny bigoreksji
Przyczyny bigoreksji, jak wiele innych zaburzeń psychicznych, są złożone i wielorakie. Nie ma jednej konkretniej przyczyny, która wyjaśniałaby, dlaczego niektóre osoby cierpią na to zaburzenie, a inne nie.
Jedną z przyczyn bigoreksji jest niezdrowe poczucie własnej wartości. Osoby, które cierpią na bigoreksję, często czują się niewystarczająco dobre, nieatrakcyjne lub nieudane. Pragnienie posiadania idealnie umięśnionego ciała staje się sposobem na poprawienie ich samooceny i zyskanie akceptacji.
Innym czynnikiem przyczyniającym się do bigoreksji jest presja społeczna. W dzisiejszych czasach kultura fizycznej doskonałości jest bardzo silna, a media często przedstawiają idealizowany wizerunek człowieka z idealnie umięśnionym ciałem. To może prowadzić do poczucia presji i nieustannego porównywania się do innych.
Niektóre osoby cierpiące na bigoreksję mają również problemy z regulacją emocji i korzystają ze sportu jako sposobu na radzenie sobie z negatywnymi emocjami i stresem.
Wreszcie, zdarza się, że osoby, które uprawiają sporty siłowe, decydują się na stosowanie dopingu, aby szybciej osiągnąć zamierzony cel. Uzależnienie od dopingu może prowadzić do rozwoju bigoreksji.
Warto pamiętać, że nie ma jednej przyczyny bigoreksji i często jest to skomplikowany proces, który zazwyczaj wynika z kombinacji wielu czynników.
Objawy bigoreksji
Objawy bigoreksji mogą być różne i zależą od stopnia nasilenia zaburzenia. Poniżej przedstawiam najczęstsze objawy bigoreksji:
- Nieustanna potrzeba zwiększania masy mięśniowej i redukcji tkanki tłuszczowej.
- Obsesja na punkcie diety i kontroli spożywanych kalorii, często skutkująca unikaniem spożywania niektórych grup pokarmowych, takich jak węglowodany czy tłuszcze.
- Wyrzeczenie się życia towarzyskiego w celu maksymalizacji czasu poświęcanego na treningi i dbanie o dietę.
- Zwiększenie intensywności treningów, nawet w przypadku kontuzji lub chorób.
- Nadmierne kontrolowanie wagi i wyglądu ciała, ciągłe sprawdzanie wagi oraz częste oglądanie się w lustrze.
- Skrajne samokrytycyzm i niezadowolenie z własnego ciała, mimo osiągnięcia celów związanych z budowaniem masy mięśniowej.
- Stosowanie anabolików, steroidów lub innych nielegalnych substancji w celu szybszego osiągnięcia celu związanego z budowaniem masy mięśniowej.
- Zaniedbywanie innych obszarów życia, takich jak praca, nauka czy życie towarzyskie, ze względu na poświęcanie większości czasu na treningi i dbanie o dietę.
- Dążenie do osiągnięcia idealnego wyglądu ciała, mimo występujących już zagrożeń dla zdrowia, takich jak choroby serca, problemy z nerkami czy zaburzenia hormonalne.
Leczenie bigoreksji
Leczenie bigoreksji zazwyczaj wymaga interdyscyplinarnej opieki, w której udział biorą lekarze, psychologowie i trenerzy personalni. Poniżej przedstawiam najczęściej stosowane metody leczenia bigoreksji:
- Psychoterapia – jest to często pierwsza linia leczenia bigoreksji. Psychoterapia może pomóc w identyfikacji i zmianie myśli i zachowań związanych z zaburzeniem, a także w zmniejszeniu poziomu stresu i poprawie samooceny.
- Farmakoterapia – w niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie leków, takich jak leki przeciwdepresyjne lub przeciwlękowe, w celu złagodzenia objawów związanych z bigoreksją.
- Edukacja dotycząca zdrowego stylu życia – w ramach leczenia pacjent otrzymuje informacje na temat zdrowego stylu życia, w tym zdrowej diety i umiarkowanej aktywności fizycznej.
- Wspieranie żywieniowe – osoby z bigoreksją często mają trudności z odżywianiem się w sposób właściwy dla ich potrzeb. Wsparcie dietetyka może pomóc w opracowaniu planu żywieniowego, który zapewni odpowiednią ilość składników odżywczych przy jednoczesnym utrzymaniu właściwej masy ciała.
- Trening personalny – w niektórych przypadkach trening personalny może pomóc w uzyskaniu właściwej masy mięśniowej przy jednoczesnym uniknięciu nadmiernych treningów.
- Leczenie chorób współistniejących – jeśli bigoreksja jest wynikiem chorób lub zaburzeń, takich jak depresja lub zaburzenia lękowe, leczenie tych chorób może pomóc w złagodzeniu objawów bigoreksji.